در کنار نام رمزارزهای مختلف، این روزها نام و عبارت «دیفای» هم زیاد به چشم میخورد. پدیدهای که برای افراد زیادی همچنان ممکن است نامفهوم جلوه کند، اما از نظر میزان روند رو به رشد محبوبیت، در صدر لیست سرویسهای حوزۀ ارزهای دیجیتال قرار دارد و افراد بسیاری در کنار خرید ارزهای دیجیتال محبوب از صرافی ارز دیجیتال معتبر (تبدیل) به دنبال فعالیت در این حوزه هم هستند.
به واسطۀ همین اهمیت، تصمیم گرفتیم در این مقاله به بحث دیفای و آموزش کار با آن بپردازیم. پس برای دانستن کافی در مورد این پدیدۀ جدید، تا انتهای این مقاله همراه ما باشید.
دیفای چیست؟
در وبسایت Investopedia در تعریف دیفای آمده است: «امور مالی غیرمتمرکز یا Decentralized finance (DeFi) یک فنآوری مالی در حال ظهور است که براساس یک دفتر کل توزیعشدۀ ایمن، مشابه آنچه توسط ارزهای دیجیتال استفاده میشود، به وجود آمده است. این سیستم، کنترل بانکها و موسسات را بر پول، محصولات مالی و خدمات مالی حذف میکند.»
با این توضیح میتوان درک کرد که امور مالی غیرمتمرکز یا دیفای، بخشی از صنعت ارزهای دیجیتال است که بر ارائۀ خدمات مالی غیرمتمرکز، تمرکز دارد. این خدمات، شامل آن دسته از سرویسهای مالی متعددی هستند که توسط توسعهدهندگان این صنعت ایجاد شده و هر کسی میتواند به آنها دسترسی داشته و در هر کجای دنیا از این خدمات استفاده کند.
باید بدانیم که سرویسهای دیفای با جایگزینهای متمرکز متفاوت هستند، چرا که این خدمات، توسط گروههایی از افراد و از طریق سازمانهای غیرمتمرکز اداره میشوند و به کاربران امکان داشتنِ کنترل بیشتری بر روی سرمایهشان را میدهند.
گفتنی است که اکوسیستم دیفای، بر روی شبکههای توزیعشدۀ عمومی ساخته شده است و از توافقنامه های خوداجرای نوشتهشده به صورت کد که به آنها «قراردادهای هوشمند» میگویند، استفاده میکند. این راهکار، تضمین میکند که دسترسی به خدمات مالی در پروژههای دیفای، به صورت دموکراتیک برنامهریزی شده است.
چگونه از پروتکلهای دیفای استفاده کنیم؟
بیشتر پروتکلهای دیفای بر روی شبکههایی مانند اتریوم و یا بایننس اسمارت چین ساخته میشوند و تعداد شبکههای بلاک چین رقیبی که از قراردادهای هوشمند پشتیبانی کنند هم به طور فزایندهای در حال افزایش است. بنابراین، به واسطۀ تعدد این شبکههای در حال ظهور، قبل از تصمیمگیری برای استفاده از خدمات در دیفای، مهم است که دست به انتخاب شبکۀ مورد نظرتان بزنید.
گفتنی است که امروزه اکثر پروتکلهای بزرگ از بلاکچینهای مختلف پشتیبانی میکنند و تفاوت میان آنها، در سهولت استفاده و هزینههای تراکنش است.
شبکههایی مانند اتریوم یا بایننس اسمارت چین همگی از طریق افزونههای کیف پول مانند MetaMask قابل دسترس هستند و به منظور جابهجایی شبکهها، تنها چند پارامتر نیاز به تغییر دارند. این افزونههای کیف پول به کاربران اجازه میدهند تا مستقیماً در مرورگرهای خود به وجوه خود دسترسی داشته باشند. آنها دقیقاً مانند هر برنامۀ دیگری نصب میشوند و اغلب از کاربران میخواهند که کیف پول خود را از طریق عبارت seed و یا یک کلید خصوصی وارد کنند و یا اینکه یک کیف جدید ایجاد کنند. برای تقویت امنیت این کیف پول ها، آنها دارای رمز عبور هستند.
علاوه بر این، این کیف پول ها اغلب دارای برنامههای موبایلی هستند که میتوانند برای دسترسی به پروژههای دیفای استفاده شده و آماده تعامل با این برنامهها هستند. برای آسانتر کردن کار برای کاربران، آنها میتوانند این برنامهها را همراه اغلب پروتکلهای منبع باز WalletConnect نیز یکپارچه میکنند. این پروتکل به کاربران این امکان را میدهد که کیف پول خود را به سادگی به برنامههای دیفای در دستگاههای دسکتاپ خود و یا با اسکن یک کد QR به تلفن خود متصل کنند.
استفاده از خدمات دیفای
پس از انتخاب یک برنامه کاربردی به منظور تعامل و تامین مالی کیف پول خود، زمان شروع استفاده از خدمات دیفای فرا میرسد. سادهترین اقداماتی که باید انجام دهید، این است که یا با استفاده از یک صرافی غیرمتمرکز (DEX) معامله کنید، نقدینگی را فراهم کنید و کارمزد دریافت کنید، و یا با استفاده از پروتکل وامدهی وجوه را تامین کنید.
برای شروع استفاده از کیف پول سازگار با پروتکلهای دیفای، تنها کاری که باید انجام دهید این است که به وبسایت این پروتکلها سر بزنید و کیف پول خود را به آنها متصل کنید. این کار یا از طریق یک پنجره بازشو و یا از طریق دکمهای انجام میشود که در یکی از گوشههای بالای وب سایت با عبارت «Connect» وجود دارد. اتصال کیف پول شما مشابه با اقدام “ورود به سیستم” در حسابهای شخصی است. قبل از قرض دادن، قرض گرفتن و یا معاملۀ توکنها در پروتکل های دیفای، باید هر توکن را به صورت جداگانه فعال کنید تا پروتکل بتواند به آنها در کیف پول شما دسترسی داشته باشد. این فرآیندِ اتصال، مستلزم هزینه کمی است.
خرید ارزهای دیجیتال
برنامههای دیفای بر روی شبکهها ساخته شدهاند و هر شبکه توکنهای بومی خود را دارد که به راحتی در صرافیها استفاده میکنند، توکنهایی نظیرِ: اتریوم (ETH)، پالیگان (MATIC)، بایننس کوین (BNB) و غیره. این توکنهای بومی برای پرداخت تراکنشها در این بلاک چینها استفاده میشوند و بنابراین برای جابجایی وجوه به برخی از آنها نیاز خواهید داشت.
پس از خرید وجوه در یک صرافی متمرکز، باید آنها را به کیف پولی که تحت کنترل خود دارید و از آن شبکه پشتیبانی میکند، منتقل کنید. مهم است که از انتقال وجه به شبکه اشتباه خودداری کنید، بنابراین قبل از برداشت، مطمئن شوید که از شبکه صحیح استفاده میکنید. البته که برخی از صرافیها هم به کاربران اجازه میدهند تا برای مثال، بیت کوین (BTC) را به آدرس اتریوم و یا اتریوم را به زنجیرۀ هوشمند بایننس منتقل کنند. این برداشتها برای نسخههای توکنشده BTC یا ETH در آن شبکههایی است که میتوانند در دیفای استفاده شوند.
از طرفی هم، هر تراکنشی که روی پروتکل های دیفای انجام میشود، باید به صورت دستی تأیید شود و هزینه تراکنش را متحمل شود، پس مهم است که شبکهای با کارمزد تراکنش کم انتخاب کنید.
معایب و مزیتهای استفاده از دیفای
درک این نکته مهم است که با وجود اینکه محصولات و خدمات متعددی در دیفای وجود دارد، از طرفی هم این سیستم بسیار بههم پیوسته و قابل ترکیب است. به این معنی که در عین حال که استراتژیهای پیچیده برای بهبود بازده خدمات ممکن است، اما اشکال در یک پروتکل میتواند منجر به ضرر در پروتکل دیگر هم شود.
در مقابل هم مزیت اصلی استفاده از دیفای این است که هیچ شخص ثالثی وجود ندارد و هر کسی میتواند کد نوشته شده در قراردادهای هوشمند را که از پروتکلهای دیفای استفاده میکنند، بازبینی کند. چرا که بیشتر این پروتکلها توسط سازمانهای مستقل غیرمتمرکز (DAO) و نه شرکتهای متمرکز اجرا میشوند و در دسترس همه خواهند بود.
سخن آخر
موضوع این مقاله، شرح عملکرد دیفای و نحوه کار با آن است. بر اساس دادههای بانک جهانی از سال 2017، حدود 1.7 میلیارد بزرگسال در سراسر جهان وجود دارند که هیچ حسابی در هیچ بانکی ندارند. از همین روست که پروژههای DeFi با استقبال گستردهای مواجه شدهاند، چرا که خدمات مالی در پروتکلهای DeFi هیچ الزامی برای ورود ندارند و هر کسی میتواند از طریق آن به خدمات مالی دسترسی داشته باشد. تنها نکته، آگاهی از چگونگی ورود به این عرصه است. همچنین، از آنجاییکه پروژۀ دیفای به صورت هفتگی و گاها روزانه، نوآوریهای زیادی را در رابطه با خدمات مالی غیرمتمرکز خود تجربه میکند، از آن به عنوان کانون نوآوری هم یاد میشود.
از طرفی اکوسیستم دیفای خدماتی را ارائه میدهد که کاربران بالقوه باید قبل از ورود به این فضا از آنها اطلاع داشته باشند و برای حضور موفق در این زمینه، اطلاعات کافی مورد نیاز است. از همین رو، تمرکز این مقاله به شرح کار این پدیده جذاب اختصاص دارد. امید که این مقاله راهگشای خوبی برای شما در این زمینه باشد.
نظرات کاربران