درمان قطعی آرتروز زانو

مشکلات زانو حرکت کردن، راه رفتن و به تبع آن زندگی کردن را مشکل میکند. زندگی با زانو آسیب دیده میتواند بسیار طاقت فرسا و خسته‌کننده باشد. بیماری ها و عوامل مختلفی منتج به بروز درد در زانو میشوند. در مقاله پیش رو به بررسی یکی از شایع ترین عوامل زانو درد، آرتروز زانو، می‌پردازیم.

آرتروز زانو چیست؟

آرتروز به ساییدگی مفصل گفته میشود که شامل نازک شدن و آسیب به غضروف است. ساییدگی غضروف محافظ باعث برهنه شدن استخوان داخل مفصل میشود. خارهای استخوانی و کیست هم در نتیجه این شرایط به وجود می آید. انواع مختلفی از آرتریت وجود دارد که شایع ترین آنها آرتروز است که به آن فرسودگی مزمن مفصل هم گفته میشود. آرتریت روماتوئید و آرتریت تروماتیک هم در مفصل زانو به وجود میاید. آرتروز زانو شایع‌ترین علت ناتوانی مزمن زانو و زانو درد است.

آرتریت روماتوئید بیماری است که در آن غشای سینوویال ضخیم و ملتهب میشود و مایع سینوویال را بیش از حد تولید میکند. این التهاب مزمن میتواند به غضروف آسیب برساند و در نهایت باعث از بین رفتن درد و سفتی غضروف شود.
آرتریت تروماتیک میتواند ناشی از آسیب جدی زانو باشد. شکستگی زانو یا پارگی شدید رباط های زانو ممکن است به مرور زمان به غضروف مفصلی آسیب برساند و باعث درد زانو و محدودیت عملکرد زانو شود.
استئو آرتریت (آرتروز) (OA) معمولا بعد از پنجاه سالگی و اغلب در افرادی که سابقه خانوادگی آرتروز دارند رخ میدهد. غضروفی که در نقش ضربه گیر استخوان زانو عمل میکند نرم شده و از بین میرود بنابراین استخوانها به یکدیگر ساییده میشوند، این وضعیت باعث درد و سفتی زانو میشود.

عوامل ایجاد آرتروز

عوامل متعددی میتوانند خطر ابتلا به آرتروز زانو را افزایش میدهد.

وراثت: شواهدی وجود دارد که نشان میدهد جهش های ژنتیکی ممکن است افراد را بیشتر در معرض ابتلا به آرتروز قرار دهد.
وزن: باعث افزایش فشار روی مفاصل مانند مفصل زانو میشود.
سن: توانایی غضروف برای ترمیم خود با افزایش سن کاهش میابد.
جنسیت: زنان بالای پنجاه سال بیشتر از مردان در معرض ابتلا به آرتروز زانو هستند.
آسیب: آسیب های قدیمی زانو از جمله پارگی مینیسک زانو و سایر آسیب های ناشی از ورزش میتوانند منجر به آرتروز زانو شوند.
آسیب های ناشی از فشار دائم: این آسیب ها معمولا با مشاغل خاصی مرتبط هستند، به ویژه مشاغلی که شامل زانو زدن یا چمباتمه زدن، پیاده روی بیش از دو تا چهار کیلومتر در روز، یا بلند کردن حداقل سی کیلوگرم وزن به طور منظم و … است.
ورزش های سنگین: ورزش های حرفه ای مانند فوتبال، دویدن های طولانی و تنیس خطر ابتلا به آرتروز را افزایش میدهند.
سایر بیماری های: دوره های مکرر نقرس یا آرتریت سپتیک، اختلالات متابولیک و برخی شرایط مادرزادی هم میتوانند خطر ابتلا به آرتروز را افزایش دهند.
سایر عوامل خطرناک: از جمله تاثیر ویتامین C و D ، نامتعادل بودن حالت فیزیکی استخوان، ضعف فیزیک و ضعف عضلانی در حال بررسی هستند.

علائم آرتروز

زانو درد بارزترین نشانه آرتروز است. بیمار ممکن است دچار احساس گرفتگی یا ساییدگی زانو شود. اغلب بعد از ایستادن به سختی میتوانید شروع به راه رفتن کنید. معمولا دیگران متوجه میشوند که پاهای بیمار در حال خم شدن است.

برای برخی افراد ممکن است درد تا حدی شدید باشد که فعالیت های روزمره او از جمله راه رفتن، بالا و پایین رفتن از پله ها و نشستن و برخاستن از روی صندلی را محدود کند. برخی از بیماران ممکن است هنگام راه رفتن دچار درد شوند و نیاز به استفاده از عصا یا واکر داشته باشند. معمولا بیماران شبها دچار درد شدیدتری میشوند. ممکن است زانو بیمار سفت شده و او نتواند آن را به طور کامل خم یا صاف کند.

تشخیص آرتروز

تشخیص این بیماری معمولا با توجه به سابقه درد یا ناتوانی حرکتی و علائم فیزیکی طی یک معاینه بالینی انجام میشود. آزمایش اشعه ایکس تغییرات قدیمی ایجاد شده در مفصل را نشان میدهد. آزمایش آم آر آی هم میتواند برای موارد اولیه آرتروز تجویز شود.

درمان

ورزش و فیزیوتراپی

درمان اولیه به طور کلی محافظ کارانه است. تحرک و حفظ وزن مناسب برای همه بیماران مبتلا به آرتروز زانو مهم است. ورزش یک راه عالی برای بهبود سلامتی و همچنین برای بهبود شرایط بیماران مبتلا به آرتروز است. تمرین های ورزشی مناسب میتوانند باعث کاهش درد و بهبود تحرک شوند. پیاده روی، شنا و ورزش های هوازی در آب گزینه های خوبی برای درمان هستند. فیزیوتراپی میتواند به بهبود انعطاف پذیری و درد کمک کند.

داروها

برخی از افراد ممکن است برای کمک به کاهش درد و بهبود حرکت نیاز به مصرف داروهای ضد درد داشته باشند.

مکمل

گلوکزامین و کندرویتین مکمل های غذایی هستند که به ساخت غضروف جدید کمک میکنند. این مکمل ها دارو نیستند و کیفیت آن ها ممکن است متفاوت باشند. این مکمل ها ممکن است عوارض جانبی جزیی از جمله ناراحتی معده، اسهال و سردرد داشته باشند. مطالعات تحقیقاتی نشان میدهد که بیش از نیمی از افراد مبتلا به آرتروز که گلوکزامین و کندرویتین مصرف میکنند بهبود میابند، البته افرادی که از این مکمل ها استفاده نمیکنند هم بهبود میابند. در واقع مصرف گلوکزامین و کندرویتین برای درمان ضروری نیست.

داروهای تزریقی

تزریق روان کننده شامل تزریق یک ماده ژل مانند به مفصل زانو طی سه تا پنج تزریق در مدت چند هفته است. به این نوع درمان ویسکومپلنتاسیون هم گفته میشود که با تزریق کورتیزون متفاوت ست. بسیاری از مطالعات نشان داده اند که اکثر بیمارانی که این تزریق را انجام داده اند شاهد بهبودی چندانی نبوده اند. این درمان عوارض جانبی دارد که برخی از آنها میتوانند طولانی مدت باشند.

تنفس

آرتروز، عفونت و آسیب های مفصلی با التهاب و تورم همراه هستند. این تورم زمانی رخ میدهد که مایع اضافی، داخل کپسول مفصلی جمع شود. پزشک شما ممکن است مایع اضافی را با استفاده از سوزن و سرنگ خارج کند.

بهترین روش درمان آب آوردن زانو آسپیراسیون مفصل یا آرتروسنتز است.

عمل جراحی

جراحی آرتروسکوپی یک روش مهم برای برخی از بیماری های زانو است اما به طور کلی درد آرتروز زانو را کاهش نمیدهد.